Τραυλισμός

Πρόκειται για μία διαταραχή που αφορά την ροή της ομιλίας ενός ατόμου. Συχνά, πολλά άτομα, ενήλικες και παιδιά, στην προσπάθεια τους να μιλήσουν, επαναλαμβάνουν συλλαβές λέξεων π.χ. «Θέ-θέ-θέλω να πιω νερό», λέξεις π.χ. «Πάω να…να…να…κοιμηθώ» με αποτέλεσμα να διακόπτεται η φυσιολογική ροή της ομιλίας τους. Ακόμα, ενδέχεται να να εμφανίζουν έντονη δυσκολία στην έναρξη της ομιλίας τους ή κατά την διάρκεια της, προβαίνοντας σε μπλοκαρίσματα ή επιμηνύνσεις φωνημάτων. Το επίπεδο της ανάπτυξης του τραυλισμού (οριακό έως προχωρημένο), εξαρτάται απο την ύπαρξη και άλλων δυσρυθμιών/χαρακτηριστικών καθώς επίσης και απο την συχνότητα και την ποσότητα αυτών στην ομιλία του ατόμου.

Στην θεραπευτική προσέγγιση που σχεδιάζεται, λαμβάνονται υπ’όψιν σημαντικοί παράγοντες όπως η ηλικία έναρξης του τραυλισμού, κληρονομικότητα, η σοβαρότητα του, η επίγνωση του απο το άτομο που τραυλίζει, η ταυτόχρονη εμφάνιση άλλων διαταραχών λόγου-ομιλίας καθώς και πολλές άλλες σημαντικές πληροφορίες. Αναλόγως λοιπόν με τους παραπάνω παράγοντες, το άτομο εκπαιδεύεται μέσω ειδικών δοκιμασιών κι στρατηγικών να ελέγχει και να τροποποιεί τις στιγμές τραυλισμού, μειώνοντας έτσι την συχνότητα εμφάνισης τους κατά την διάρκεια της ομιλίας του.

Διαταραχές άρθρωσης

Σύμφωνα με τα ηλικιακά στάδια των παιδιών που αφορούν την άρθρωση των φωνημάτων, τα παιδιά ανάλογα με την ηλικία που βρίσκονται παράγουν και τα αντίστοιχα φωνήματα. Πολλές φορές λόγω δυσλειτουργίας στους μυς ή στα νεύρα που εμπλέκονται στην άρθρωση (π.χ. μειωμένη δύναμη ή κίνηση στα χείλη, γλώσσα,κακή σύγκλειση των δοντιών κ.λ.π.) το άτομο δυσκολεύεται να αρθρώσει επιτυχώς ορισμένα φωνήματα, π.χ. πολύ συχνά πολλά παιδιά αλλά και ενήλικες δυσκολεύονται να αρθρώσουν επιτυχώς φωνήματα όπως «ρ», «σ», προβαίνοντας έτσι σε παράλειψη ή ακόμα συχνότερα σε αντικατάσταση τους με άλλα φωνήματα.

Η αποκατάσταση αρθρωτικών διαταραχών, εξαρτάται απο πολλούς παράγοντες όπως οι πληροφορίες κατά τη  λήψη του ιστορικού απο τους γονείς του παιδιού ή απο το ίδιο το άτομο και τα αποτελέσματα απο την λογοθεραπευτική εκτίμηση (χορήγηση τεστ κ.λ.π.)

Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι δυσκολίες που αφορούν την άρθρωση αποκαθίστανται πλήρως. Ο χρόνος αποκατάστασης τους εξαρτάται απο πολλούς παράγοντες και διαφέρει απο παιδί σε παιδί. Η συνεργασία παιδιού-λογοθεραπευτή, το ατομικό προφίλ του παιδιού (ηλικία, συγκέντρωση και προσοχή κ.α.), η εξάσκηση στο σπίτι με τους γονείς με ανάλογες ασκήσεις που δίνονται είναι μερικοί απο τους παράγοντες που επηρεάζουν την εξέλιξη της θεραπείας και την επίτευξη των στόχων.

Φωνολογικές διαταραχές

Οι δυσκολίες αυτές αφορούν λάθη που κάνουν τα παιδιά κατά την διάρκεια της ομιλίας τους, αλλά δεν οφείλονται σε δυσλειτουργία των αρθρωτών όπως συμβαίνει με τις διαταραχές άρθρωσης. Αντίθετα, τα παιδιά δεν έχουν διακρίνει επιτυχώς ορισμένα φωνήματα με βάση τα χαρακτηστικά τους και έτσι τα αντικαθιστούν με άλλα π.χ. /θάλασσα/à/φάλασσα/, /δέντρο/à/βέντρο/, /ψάρι/à/σπάρι/

Στις περιπτώσεις αυτές, σχεδιάζεται το θεραπευτικό πρόγραμμα, με μια σειρά ειδικών ασκήσεων που έχουν ως στόχο την επιτυχή κατάκτηση των φωνημάτων στην αυθόρμητη ομιλία του παιδιού.

Καθυστέρηση λόγου

Πρόκειται για μία περίπτωση όπου το παιδί έχει καθυστερήσει να αναπτύξει τον λόγο του (αντίληψη ή έκφραση αυτού ή και τα δύο) και δεν συμβαδίζει με τα φυσιολογικά στάδια γλωσσικής ανάπτυξης. Πολλά παιδιά, μεγαλώνοντας και φτάνοντας στην ηλικία 2 ½ με 3 ετών, εμφανίζουν δυσκολίες στην γλωσσική τους ανάπτυξη καθώς παράγουν έναν πολύ  μικρό αριθμό λέξεων (συνήθως λέξεις υψηλής συχνότητας π.χ. «μπαμπά», «μαμά»), χρησιμοποιούν «μωρουδίστικες» λέξεις π.χ. «νάνι», «μαμ» ενώ πολλές φορές αντί να προσπαθήσουν να εκφράσουν αυτό που θέλουν λεκτικά, το δείχνουν. Επίσης εμφανίζουν δυσκολίες στην εκτέλεση εντολών και γενικότερα στην κατανόηση του προφορικού λόγου. Ακόμα, πολύ συχνά δυσκολεύονται να συνδέσουν λέξεις μεταξύ τους (αυθόρμητα ή μετά απο μίμηση) για τον σχηματισμό φράσεων ή προτάσεων. Τέλος, συχνά η ομιλία του είναι ακατάληπτη απο τρίτους στο ευρύτερο του περιβάλλον.

Αφού ληφθεί πλήρες ιστορικό απο τους γονείς, αξιολογείται το παιδί έτσι ώστε να συλλεχθεί επαρκές δείγμα απο την γλωσσική ανάπτυξη του (επίπεδο αντίληψης, επίπεδο έκφρασης), τις υπάρχουσες ικανότητες και τις δυσκολίες που εμφανίζει. Έπειτα σχεδιάζεται το κατάλληλο θεραπευτικό πρόγραμμα για την βελτίωση ή την αποκατάσταση των ανάλογων δυσκολιών.

.

Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή (Αυτισμός)

Πρόκειται για μία διαταραχή που έχει την βάση της σε νευροβιολογικούς παράγοντες, εμφανίζεται στα πρώτα χρόνια της ζωής του ατόμου και διαρκεί καθ’ όλη την διάρκεια αυτής. Οι δεξιότητες του ατόμου που αφορούν την αποδοτική επικοινωνία καθώς και την κοινωνική αλληλεπίδραση και συναναστροφή εμφανίζουν σημαντικές αποκλίσεις απο τα τυπικά στάδια ανάπτυξης και συνεπώς δυσκολίες. Συχνές στην συμπεριφορά των ατόμων με αυτισμό είναι οι στερεοτυπίες, οι εμμονές ή τα επαναναλαμβανόμενα ενδιαφέροντα και οι ρουτίνες.

Ανάλογα με τον βαθμό δυσκολιών, το παιδί μπορεί ακόμα να εμφανίζει δυσκολίες στην εκτέλεση εντολών και της ακουστικής αντίληψης γενικά, ηχολαλία (το παιδί επαναλαμβάνει αυτό που ακούει), χρήση κυριολεκτικής σημασίας λέξεων και δυσκολία στη κατανόηση των μεταφορικών εννοιών καθώς και πολλά άλλα χαρακτηριστικά.